ترخیص کالا چیست ؟
ترخیص کالا چیست ؟ ترخیص کالا از گمرک یک فرآیند است. در ادامه با این فرض که خریدار قصد واردات قطعی کالا را دارد اقدام به تشریح فرآیند ترخیص کالا از گمرک و تفضیل مراحل ترخیص کالا خواهیم کرد. برای آنکه تشریح فرآیند ترخیص کالا ساده شود، این فرآیند به چهار بخش تقسیم شده است که مسئولیت تمامی این مراحل با ترخیص کار یا حق العمل کار رسمی گمرکمی باشد.
فرآیند ترخیص کالا از گمرک
- مراحل قبل از اظهار کالا
- اظهار کالا
- ارزیابی و کنترل کالای اظهار شده
- بازبینی و اقدامات بعد از ترخیص کالا
- به عبارت دیگر فرآیند ترخیص کالا از گمرک دارای چهار بخش است که باید آن ها را طی نمود. هر بخش نیز دارای چندین گام است.
ترخیص-کالا-چیست-فرآیند-ترخیص-کالا-از-گمرک-مراحل-ترخیص-کالا
در ادامه به تشریح گام های فرآیند ترخیص کالا از گمرک و گام به گام مراحل ترخیص کالا می پردازیم.
ترخیص کالا : ۱- مراحل قبل از اظهار کالا
ترخیص کالا چیست ؟ ادامه –> اولین گام در ترخیص کالا از زمان ورود وسیله حمل به گمرک شروع و تا زمان اظهار کالا توسط صاحب آن ادامه می یابد. مراحل این بخش عبارت اند از:
دریافت مانیفست: با ورود وسیله حمل به گمرک، حمل کننده موظف است اطلاعات کاملی از کالای وارداتی خود را به گمرک گزارش نماید. این کار توسط سند مانیفست انجام می پذیرد. مانیفست یا اظهارنامه اجمالی سندی است که به موجب آن شرکت حمل و نقل بین المللی فهرست کلی کالاهای وارداتی که باید تخلیه و یا بارگیری شود را هنگام واردات کالا و یا خروج وسیله حمل به کشور اعلام می نماید تا گمرک و مرجع تحویل گیرنده در جریان کالایی که قرار است در گمرک تخلیه و بارگیری شود قرار گیرد. شرکت های حمل و نقل موظف اند هنگام ورود وسیله حمل بین المللی به قلمرو گمرکی ، دو نسخه اظهارنامه اجمالی یا مانیفست کالا را تنظیم و به گمرک و مرجع تحویل گیرنده کالا تسلیم نماید. پس از ارائه مانیفست کالاها با نظارت گمرک در انبارهای مشخص شده تخلیه می گردد.
انتقال کالا به انبار: با تخلیه کالا از وسیله حمل بین المللی کالا باید در انبار های گمرکی تخلیه گردد. منظور از انبارهای گمرکی اماکنی است که برای نگهداری کالاهای وارداتی و صادراتی تاسیس و توسط مراجع تحویل گیرنده کالا اداره می شوند. این انبارهای گمرک می توانند مسقف، غیر مسقف و محوطه باشند. مدت مجاز نگهداری کالا در انبارهای گمرکی از تاریخ تحویل کالا سه ماه می باشد اما در صورت تقاضای کتبی صاحب کالا یا شرکت حمل بین المللی و وجود علل موجه این مدت به تشخیص گمرک و با پرداخت هزینه انبارداری حداکثر تا دو ماه قابل تمدید است. درصورتی که ظرف مدت مقرر صاحب کالا نتواند تشریفات گمرکی و ترخیص کالا را انجام دهد کالا مشمول مقررات متروکه می گردد. همچنین کالاهایی که ظرف مدت یک ماه برای آن سند ترخیص یا فروش صادر گردیده از انبار خارج نشود مشمول قانون و مقررات متروکه می شود.
اطلاع شرکت حمل و نقل بین المللی به خریدار: شرکت های حمل و نقل بین المللی در کشورهای مختلف دارای نمایندگی می باشند و زمانی که کالا را به انبار انتقال دهند به خریدار یا شخصی که در بارنامه تعیین شده اطلاع می دهند که محموله به گمرک رسیده است تا خریدار برای انجام امور ترخیص کالا به گمرک مراجعه نماید.
پرداخت هزینه های THC و دریافت ترخیصیه: هزینه ( THC یا Terminal Handling Charges) توسط خریدار به نماینده حمل کننده پرداخت می شود که مقدار آن بستگی به نوع کالا، صادراتی یا وارداتی بودن، اندازه بار و … دارد که توسط سازمان بنادر و دریانوردی ایران تعیین می گردد. این هزینه ها در رابطه با انجام امور بندری همچون تخلیه و بارگیری و عملیات جا به جایی بندری می باشد. البته این هزینه نباید با هزینه حمل کالا اشتباه گرفته شود و کسی که هزینه حمل کالا را پرداخت کرده است الزاما نباید هزینه THC را نیز بپردازد. در صورت پرداخت این هزینه ها، شرکت حمل اقدام به صدور ترخیصیه می نماید. ترخیصیه سندی است که شرکت حمل و نقل ( کریر یا فورواردر ) پس از احراز هویت و تسویه حساب، بلامانع بودن انجام تشریفات گمرکی توسط گیرنده کالا را به گمرک اعلام می کنند.
با انجام این مراحل بخش اول فرایند ترخیص کالا انجام می شود که به صورت خلاصه این مراحل در تصویر زیر نشان داده شده است.
شرکت ترخیص کالا و بازرگانی صادرات و واردات ” ترخیص کارا “در تمام حوزه های خدمات بازرگانی، واردات کالا ، صادرات، ترخیص کالا از گمرک و … به ارائه خدمات می پردازد.
شما می توانید برای ثبت سفارش کالا در چین ، واردات از چین ، واردات از ترکیه ، واردات از آلمان , واردات از ایتالیا و از سایر کشور ها با ما تماس بگیرید.
برای تماس با کارشناسان شرکت بازرگانی و ترخیص کارا می توانید از طریق شماره های زیر اقدام فرمایید :
۰۲۱۲۲۶۳۹۵۷۹ – ۰۲۱۲۲۶۳۹۵۸۰
ترخیص کالا : ۲- مرحله ی اظهار کالا به گمرک
ترخیص کالا چیست ؟ ادامه –>بعد از صدور قبض انبار امکان اظهار کالا به گمرک فراهم می شود. جهت اظهار کالا به گمرک باید فرم تعیین شده توسط گمرک برای اظهار کالا تکمیل گردد. در حال حاضر بسیاری از مراحل کار گمرک از طریق سامانه پنجره واحد تجارت مرزی انجام می شود و این فرم اظهارنامه نیز به صورت الکترونیک تکمیل می گردد. فرم اظهارنامه که توسط گمرک تعیین شده دارای استاندارد بین المللی بوده و در بسیاری از کشورها تحت عنوان سند واحد اداری مورد استفاده قرار می گیرد. اظهار کننده که صاحب کالا یا نماینده قانونی او می باشد می تواند با مراجعه به سایت اینترنتی پنجره واحد تجارت فرامرزی اقدام به تکمیل فرم مربوطه نماید و کالا را برابر مقررات به گمرک اظهار کند. سند واحد اداری که تحت عنوان اظهارنامه یا همان SAD(Single Administrative Document) شناخته می شود دارای بخش های متعددی است که هر یک از بخش ها به عنوان یک خانه به حساب می آید. اظهار نامه دارای ۴۹ خانه بوده که به ترتیب شماره گذاری شده و هر خانه عنوان مربوط به خود را دارد. اطلاعاتی که در خانه های SAD وارد می شود متشکل از اطلاعات عمومی و اطلاعات قلم کالا می باشد.
ترخیص کالا چیست ؟ مراحل ترخیص کالا و فرآیند ترخیص کالا از گمرک چگونه است ؟
پس از تکمیل بخش های اظهار نامه و محاسبات لازم، اظهارنامه ثبت و شماره کوتاژ از سایت دریافت می شود. شماره کوتاژ به معنی ثبت نهایی اظهارنامه می باشد. واحد پذیرش پس از دریافت اظهارنامه امضا شده و اطمینان از کامل بودن اسناد و مندرجات اظهارنامه و صحیح بودن محاسبه حقوق ورودی متعلقه، اسناد را به اظهارنامه ضمیمه کرده و مشخصات را در دفتر ضبط اظهارنامه درج و در رایانه وارد می کند و شماره ثبت آن را با قید تاریخ در متن اظهارنامه منعکس می نماید و به سرویس ارزیابی تحویل می دهد. پس از ارزیابی اظهارنامه توسط ارزیاب و کارشناس، نتایج بررسی در اظهار نامه منعکس می شود و در صورتی اختلافی مشاهده نشود، اظهار نامه امضا می شود و میزان وجوهی که باید پرداخت شود به اظهارکننده اعلام و اظهارنامه تحویل واحد صندوق و پروانه می گردد. واحد مذکور پس از دریافت و تطبیق اسناد پرداخت یا تامین وجوه متعلقه اظهار کننده، اظهار نامه و پروانه را که بر اساس مندرجات اظهارنامه در این واحد تهیه شده است را مهر و امضا می کند. سپس اظهارنامه و پروانه به شخصی که از طرف رییس گمرک تعیین می شود تحویل تا پروانه را با اظهار نامه مطابقت دهد. در صورت صحت اقدامات انجام شده پروانه را با قید تاریخ مهر و امضا می نماید سپس اظهارنامه و اسناد پروانه تحویل متصدی دفتر ثبت اظهارنامه شده تا پس از ثبت شماره و تاریخ امضای پروانه و اطلاعات تکمیلی پیش بینی شده در آن دفتر، پروانه را با اخذ رسید تحویل صاحب کالا یا نماینده قانونی او داده و اظهارنامه و اسناد ضمیمه را تحویل واحد نگهداری می نماید. البته از سال ۹۴ و ۹۵ این فرایند های ترخیص کالا توسط گمرک به صورت الکترونیکی و اینترنتی در سامانه جامع امور گمرکی انجام می شود.
ترخیص کالا : ۳- مرحله ی ارزیابی و کنترل کالای اظهار شده
ترخیص کالا چیست ؟ ادامه –> پس از تکمیل اظهارنامه گمرک اقدام به ارزیابی و کنترل کالای اظهار شده می کند که این مرحله متشکل از گام های زیر می باشد:
تعیین مسیر: کالاها در گمرک سه مسیر را می توانند طی کنند که تشخیص عبور کالا از هر مسیر به عهده مسئولان گمرک و با استفاده از سیستم الکترونیکی مدیریت ریسک می باشد.
-
مسیر قرمز: تمامی تدابیر کنترل در این مسیر انجام می شود و علاوه بر بررسی اسناد، کالاها به صورت فیزیکی نیز رویت شده و صحت اطلاعات مندرج در اظهارنامه با دقت کامل مورد بررسی قرار می گیرد.
-
مسیر زرد: در این مسیر اظهارنامه می بایست مورد بررسی اسنادی قرار گیرد ولی احتیاج به بازرسی فیزیکی و رویت مستقیم کالا نمی باشد. کالاهایی که برای ترخیص نیاز به مجوزهای قانونی داشته و برای اخذ این مجوز، بایستی از کالاهای مورد نظر نمونه برداری به عمل آید معمولا در این مسیر قرار نمی گیرند.
-
مسیر سبز: در این مسیر اظهارنامه ها صرفا به بررسی اجمالی اسناد و خانه هایی از اظهارنامه که ضروری به نظر می رسد اکتفا گردیده و نسبت به ترخیص سریع و روان این کالاها اقدام می گردد.
ارزیابی محموله: گمرک برای اطمینان از اجرای مقررات مربوط به امور گمرکی و صادرات و واردات ، دریافت درست حقوق ورودی، صحت اطلاعات مندرج در اظهارنامه و اسناد، کالاهای اظهار شده را از لحاظ نوع جنس، تعداد، وزن، ارزش، کشور سازنده، تعرفه و سایر مشخصات و مجوزهای لازم، باید کالا را مورد ارزیابی و کنترل های گمرکی قرار دهد. به تشخیص گمرک یا تقاضای صاحب کالا، وارسی و ارزیابی کالا در گمرک می تواند با حضور صاحب کالا یا نماینده قانونی وی انجام شود.
تعیین ارزش در گمرک : یکی از پیچیده ترین و مهم ترین موضوعات در گمرک، تعیین ارزش کالاهای وارداتی و صادراتی می باشد.
تعیین ارزش کالای وارداتی : ارزش گمرکی کالای وارداتی در همه موارد عبارت است از ارزش بهای خرید کالا در مبدا به اضافه هزینه بیمه و حمل و نقل (سیف) به اضافه سایر هزینه هایی که به آن کالا تا ورود به اولین دفتر گمرکی تعلق می گیرد که از روی سیاهه خرید یا سایر اسناد تسلیمی صاحب کالا تعیین می شود و بر اساس برابری نرخ ارز اعلام شده توسط بانک مرکزی در روز اظهار است. ملاک ارزش گمرکی کالای وارداتی طبق ماده ۱۴ قانون امور گمرکی مصوب ۱۳۹۰، قیمت واقعا پرداخت شده یا قابل پرداخت برای کالای فروخته شده بین افراد غیر مرتبط جهت صدور به قلمرو گمرکی ایران است که بر اساس سیاهه خرید و سایر اسناد تسلیمی صاحب کالا و طبق شرایط و ضوابط مقرر در ماده یادشده تعیین می شود. به عبارت دیگر خرید با هر قاعده ای که انجام شده باشد، ملاک ارزش کالا در گمرک CIF خواهد بود. این ارزش از طریق اظهار خود صاحب کالا و بر اساس مستندات مربوطه مانند فاکتور انجام می شود. به عبارت دیگر ملاک ارزش کالا اظهار خود وارد کننده است. البته در برخی موارد، ارزش گمرکی مندرج در فاکتور خرید و یا سایر اسناد تسلیمی صاحب کالا قابل پذیرش نخواهد بود.
تعیین ارزش کالای صادراتی : ارزش گمرکی کالای صادراتی عبارت است از قیمت فروش کالا برای صدور به اضافه هزینه بیمه، باربری و حمل و نقل و سایر هزینه هایی که به آن کالا تا خروج از قلمرو گمرکی تعلق می گیرد و از روی سیاهه و اسناد تسلیمی صادر کننده تعیین می گردد.
ارزش کالاهای وارداتی یا صادراتی تعیین شده از طرف گمرک ظرف سی روز از تعیین ارزش در گمرک اجرایی یا ابلاغ کتبی توسط گمرک ایران برای ترخیص کار یا حق العمل کار یاکارگزار گمرکی قابل اعتراض بوده و رسیدگی به اعتراض بعد از این مهلت در صلاحبت مراجع رسیدگی به اختلافات گمرکی است.
ترخیص کالا: ۴-بازبینی و اقدامات بعد از ترخیص
گمرک با هدف بررسی و انطباق اظهارنامه های تسلیمی به گمرک با قوانین و مقررات مربوط و پرداخت صحیح حقوق ورودی، مالیات ها و عوارض متعلق اقدام به حسابرسی پس از ترخیص می نماید. برای این حسابرسی گمرک ایران می تواند جهت حصول اطمینان و صحت اظهار از طریق بررسی دفاتر، سوابق مالی، نظام های بازرگانی، سوابق ترخیص مکاتباتی و اطلاعات بازرگانی نگهداری شده توسط اشخاص حقیقی و حقوقی که به طور مستقیم و یا غیر مستقیم در واردات و صادرات کالا دخالت دارند اقدام نماید. صاحبان کالا، شرکت های حمل و نقل، کارگزاران گمرکی وترخیص کار ان، شرکت های ترخیص کالا و سایر اشخاص ذی ربط، دفاتر و سوابق معاملات مربوط به کالاهای خود را به مدت سه سال از تاریخ صدور سند ترخیص جهت حسابرسی نگهداری و پس از درخواست کتبی در اختیار گمرک قرار دهند. عدم ارائه سوابق جهت حسابرسی پس از ترخیص یا استفاده از اسناد خلاف واقع جهت ترخیص کالا مشمول جریمه معادل دو تا سه برابر ارزش کالای مورد بررسی خواهد شد.
ترخیص
هرگاه بعد از ترخیص کالا از گمرک معلوم گردد وجوهی که وصول آن بر عهده گمرک است بیش تر یا کم تر از آن چه مقرر بوده دریافت گردیده یا اساسا دریافت نشده و یا اشتباهی دریافت گردیده است گمرک و صاحب کالا می توانند ظرف مدت شش ماه از تاریخ امضای پروانه با پته گمرکی کالای مورد بحث، کسر دریافتی و یا اضافه پرداختی را از یکدیگر مطالبه و دریافت کنند.
